100. Nobel 2018 z ekonomii i jubileusz bloga.

W poniedziałek ogłoszono tegorocznych laureatów Nagrody Nobla z ekonomii. Zostali nimi dwaj amerykańscy ekonomiści: William D. Nordhaus (Yale University) i Paul M. Romer (New York University). Obaj nie należeli ponoć do faworytów i obaj reprezentują dość odległe od siebie koncepcje łączące ekonomię odpowiednio ze środowiskiem naturalnym oraz poziomem wiedzy i innowacji. Co przekonało Komitet Noblowski do tych kandydatur? Ekonomia i środowisko. Nordhaus...

czytaj dalej

099. Od tygodnia Polska jest krajem rozwiniętym. Co to oznacza?

24 września 2018 Polska została oficjalnie zaliczana do krajów rozwiniętych. Wcześniej przez wiele lat byliśmy uznawani jako kraj rozwijający się, więc z pewnością pod względem prestiżowym informacja jest rewelacyjna. Tym bardziej, gdy zerkniemy na skład grupy krajów rozwiniętych, do których dołączyliśmy. Nie chodzi jednak o ocenę poziomu życia w naszym kraju, tylko o ocenę Polski jako miejsca do inwestowania. Samo ogłoszenie naszego awansu nie...

czytaj dalej

098. Dlaczego kurs walutowy się zmienia?

To jedno z pytań, które niby są proste, a potrafią zmiażdżyć. Idziesz do banku, stoisz w kolejce, na dużym ekranie wyświetlane są kursy walutowe on-line. Dziecko zadaje Ci pytanie, co to za liczby. To proste, więc tłumaczysz mu z miną prawdziwego eksperta. Ale drugie pytanie może brzmieć „ale dlaczego te liczby wciąż się zmieniają?” i sprawa zaczyna być nie taka oczywista. Tym bardziej, że zmienne kursy walutowe obowiązują na świecie raptem 45...

czytaj dalej

097. Ekonomista na wakacjach, czyli szkockie lekcje ekonomii.

Byłem na wakacjach w Szkocji. Gorąco polecam. I choć większość czasu spędziłem na beztroskim poznawaniu tego wspaniałego kraju, to wróciłem z kilkoma obserwacjami o charakterze ekonomicznym, którymi chcę się z Wami podzielić. Taki ekonomiczny felietonik na koniec wakacji.  Niewątpliwie Szkocja nie należy do krajów tanich. Litr benzyny bezołowiowej kosztuje od 1,30 do 1,34 funta, czyli ponad 6 złotych, co w moim przypadku miało znaczenie,...

czytaj dalej

096. Ekonomia i polityka: jaki powinien być wiek emerytalny?

System emerytalny od czasu do czasu rozbudza emocje. Ostatnio, gdy zmieniano wiek emerytalny. Najpierw podniesiono go w górę, do 67 lat dla kobiet i mężczyzn. Kolejny rząd podjął natomiast decyzję o stopniowym obniżeniu wieku emerytalnego do poziomu 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn. To była ewidentna rozgrywka polityczna.  Czy można jednak ustalić wiek emerytalny w oderwaniu od polityki? Bazując wyłącznie na modelach matematyczno-ekonomicznych? Pruski...

czytaj dalej

095. Luka finansowa raz jeszcze, czyli co warto wiedzieć zaczynając działalność gospodarczą?

Specjalnie na prośbę jednego z czytelników jeszcze raz podejmę temat luki finansowej. Postaram się zrobić to bardzo praktycznie, czyli idąc ścieżką uruchamiania nowego biznesu. Wyobraźmy sobie, że rozpoczynamy działalność gospodarczą. Jedną z jej najprostszych form jest prowadzenie sklepu detalicznego. W uproszczeniu do prowadzenia sklepu potrzebne są dwie rzeczy: lokal i towar. Ponieważ to tekst o luce finansowej zostawiamy lokal na boku....

czytaj dalej

094. Matura 1886 w zaborze austriackim. Zadanie z procentu składanego.

Jedno z najstarszych „ekonomicznych” zadań maturalnych, jakie znalazłem pochodzi z roku 1886, czyli sprzed 132 lat. Polska była wówczas pod zaborami, ale w zaborze austriackim matury odbywały się w języku polskim i można o nich poczytać w sprawozdaniach dyrekcji poszczególnych szkół. We wrześniu 1886 roku na egzaminie maturalnym z matematyki przeprowadzonym w cesarsko-królewskim IV Gminazjum we Lwowie (możliwe, że była to matura o charakterze...

czytaj dalej

093. Którędy płynie pieniądz, czyli rachunek przepływów pieniężnych.

Płynność jest naprawdę najważniejsza. Tak dla zwykłego Kowalskiego, który doświadcza jej przy sklepowej kasie podczas robienia zakupów, jak i wielkiej firmy, której księgowi mają plik faktur do zapłaty. W obu przypadkach chodzi o to samo: czy są pieniądze, aby dokonać zapłaty. Moim zdaniem najpełniejszym sposobem obserwacji płynności firm jest analiza przepływów pieniężnych. Brzmi strasznie, wiem. Ale najzabawniejsze jest to, że każdy zwykły...

czytaj dalej

092. Płynność w praktyce, czyli gdzie są moje pieniądze?

Paweł jest właścicielem typowej hurtowni budowlanej – takiej małej Castoramy działającej w miejscowości mającej kilka tysięcy mieszkańców, w której funkcjonują też dwie inne, podobne hurtownie. Jego klientami są ludzie, którzy coś tam dłubią przy domu i potrzebują kupić farbę, trochę cementu albo przysłowiowy młotek, i którym nie opłaca się jechać po takie drobiazgi 30 km do najbliższego centrum handlowego. Ważną grupę odbiorców stanowią lokalni...

czytaj dalej