013. Krótkie lokaty, długie kredyty, czyli płynność banku.


Na pewno słyszeliście o kredytach hipotecznych. Długoterminowych. Nawet trzydziestoletnich. Są takie, prawda ?
A słyszeliście o trzydziestoletnich lokatach bankowych ? Lub nawet pięcioletnich ? Albo inaczej: mając wolne środki, czy ulokowalibyście je na tak długi okres czasu ? A nawet jeśli, to czy dotrzymalibyście terminu i nie skorzystalibyście z tych środków wcześniej ?

Niedopasowanie terminów.

Właśnie ! W działalności kredytowo-depozytowej banku występuje problem niedopasowania terminów zapadalności lokat i kredytów. Idealnie byłoby bowiem, gdyby okresy depozytów i kredytów sobie odpowiadały, ale tak nie jest, co najlepiej widać na przykładzie kredytów udzielanych na maksymalne okresy.
Udzielając trzydziestoletniego kredytu na budowę domu bank raczej na pewno nie ma dostępu do trzydziestoletniej lokaty, która by sfinansowała ten kredyt. Źródłem finansowania będą więc lokaty, o znacznie krótszym terminie, np. trzymiesięczne. Oznacza to, że w ciągu życia kredytu, bank będzie musiał wielokrotnie zastąpić wygasające lokaty nowymi, które będą finansować ten sam kredyt. Oczywiście w rzeczywistości nie odbywa się to w stosunku do pojedynczego kredytu, lecz do wszystkich kredytów udzielonych przez bank. Nie mniej jednak dla zachowania płynności bank jest zmuszony tak prowadzić swoją działalność, aby zawsze zastępować wygasające depozyty nowymi, o pożądanych parametrach.

Płynność banku.

Na tym właśnie polega zarządzanie płynnością banku, które jest jednym z najważniejszych i najtrudniejszych elementów działalności banku, a jednocześnie mało znanym. W zarządzaniu płynnością bankom pomaga statystyka i wiedza na temat zachowań ich klientów. Okazuje się bowiem, że pewna część zapadających depozytów jest przez klientów banków po prostu przedłużana i nie trzeba szukać ich następców.
Zarządzanie płynnością banku jest bardzo ważne. Co by się bowiem wydarzyło, gdyby któregoś dnia bank nie zdołał pozyskać kolejnego depozytu finansującego długoterminowy ? Bank miałby wówczas problem z wypłatą środków z lokaty, która właśnie się skończyła. A to by oznaczało jego upadłość.
Na szczęście jest jeszcze rynek międzybankowy, czyli możliwość pożyczenia pieniędzy od innego banku, aby zachować własną płynność.
Zauważ, że w sytuacji kłopotów z pozyskaniem depozytów, bank nie ma możliwości uczynić niczego wobec swoich kredytobiorców. Kredytobiorca, który otrzymał kredyt np. na trzydzieści lat jest zobowiązany do spłaty odsetek i rat zgodnie z harmonogramem. Nie można więc go zmusić do wcześniejszej spłaty kredytu, a to oczywiście bardzo pomogłoby bankowi.